نقش حاشیه در فرش

در این مقاله از بازار مبلمان و فرش شاکر قصد داریم درباره نقش حاشیه در فرش صحبت کنیم.

فرش ایرانی از جذاب ترین کارهایی هنری است که تو هر خانه‌ ایرانی پیدا می شود و درکنار زیبایی برای ما کاربرد هم دارد. آوازه فرش ایران چه به صورت فرش دستبافت و چه به صورت فرش ماشینی در کل جهان پیچیده شده و خیلی معروف است.

انواع مختلفی طرح و نقشه فرش وجود دارد اما اون چیزی که باعث توجه و تمرکز افراد به طرح و نقشه میانی فرش می شود، حاشیه فرش است. حاشیه فرش با اینکه کم ترین توجه بهش می شود اما در زیبایی خانه ما و دکوراسیون خانه ما خیلی تاثیرگزار است و بیشترین تاثیر را در دیده شدن طرح میانی فرش دارد.
امروز قراره به صورت خیلی مفصل با حاشیه فرش، انواع حاشیه و هرچیز دیگه ای که به حاشیه مربوط است آشنا بشیم تا بهتر بتوانیم انتخاب کنیم و دکوراسیون جذابی برای خانه خودمان بسازیم. با شهر فرش شاکر همراه باشید.

نقش حاشیه در فرش

محاسبه حاشیه فرش به صورت دقیق به عنوان بخشی مهم و اصلی، به فرش جلوه زیبا و خاص می‌بخشد. با توجه به تنوع مدل‌های مختلف در فرش ایرانی، حاشیه فرش نیز بسیار متفاوت است و در اندازه و رنگ‌آمیزی متنوعی وجود دارد. در مقایسه با دیگر قسمت‌های فرش، حاشیه فرش برای داشتن ظاهری زیبا و منحصربه‌فرد باید به گونه‌ای متفاوت طراحی شود. در ادامه با معرفی انواع حاشیه فرش همراه ما باشید.

آشنایی با انواع حاشیه فرش دستباف و ماشینی

طرح حاشیه فرش که از قسمت‌های گوناگونی تشکیل شده به زیبایی بیشتر فرش بسیار کمک می‌کند. انواع حاشیه در فرش دستباف با توجه به نوع فرش متفاوت خواهد بود و باید با قسمت‌های دیگر متناسب باشد. برای مثال، اگر متن فرش شما از  گل‌های بزرگ و منظره‌هایی از طبیعت تشکیل شده باشد، حاشیه باید از همین الگو پیروی کند.

حاشیه همچنین با توجه به فرهنگ هر شهری، به گونه‌ای متفاوت طراحی می‌شود تا نشان‌دهنده اصالت فرش بافته شده باشد. به طور کلی حاشیه فرش‌‌های ماشینی و دستباف بر اساس تناسبات معمول، شامل دو بخش حاشیه اصلی و باریک می‌شود.

به طور معمول پهن‌ترین قسمت، حاشیه اصلی است که به حاشیه‌ی پهن، بزرگ یا میانی شهرت دارد. در اطراف این حاشیه  یک یا دو و گاهی تا چهار حاشیه نوارگونه باریک طراحی می‌شود که خط‌های مرزی در این حاشیه اشکال متفاوتی دارد. حاشیه باریک به اولین قسمت‌های بافته شده فرش گفته میشود که به آن حاشیه کوچک و حاشیه کناری نیز گفته می‌شود. این حاشیه با رنگی متفاوت در هر دو طرف حاشیه میانی در حدود نصف حاشیه میانی با طرح‌ها و نقش و نگارهای بسیار ریز و کوچک طراحی می‌شود. .

معرفی انواع حاشیه فرش دستباف

فرش و قالی سال‌هاست که به عنوان یکی از مهم‌ترین صنایع دستی ایران شناخته می‌شود که برای تولید آن باید زحمت زیادی کشید. در کل دنیا این صنایع ملی طرفداران بسیاری دارد و به یک برند ایرانی تبدیل شده است. قسمت‌های متفاوت یک فرش ایرانی شامل: ترنج، متن و حاشیه فرش است. نوارها و قسمت‌های باریک و پهن اطراف، حاشیه فرش را تشکیل می‌دهد و تقریبا در همه فرش‌های ایرانی وجود دارد. با توجه به انواع حاشیه فرش ایرانی، سایز و مدل‌های آن نیز متفاوت است‌.

طرح حاشیه فرش اسلیمی

طرح حاشیه فرش اسلیمی‌ها شامل: بندهای اسلیمی، سر اسلیمی‌ها با عناصر تزئینی مختلف به خصوص دهان اژدری است. در برخی نمونه‌ها  برای پیوستگی عناصر بر متن حاشیه از اسلیمی‌های ماری استفاده می‌کنند. این نوع حاشیه که کاربرد عناصر اسلیمی در متن قالی بسیار به کار برده شده در فرش‌های منطقه اصفهان، نائین و کاشان، دیده می‌شود.

طرح حاشیه فرش کتیبه‌ای

حاشیه کتیبه‌ای دارای ترکیبی از اشکال هندسی شش ضلعی در نقشه‌های شکسته و قاب‌هایی با خطوط منحنی است. نگاره‌هایی مثل گل و گیاه، تصاویر جانوران، خطوط اسلیمی و درخت درون قاب‌ها طراحی می‌شود. این اشکال گاهی در سراسر حاشیه بدون پیوستگی تکرار می‌شوند. در برخی از نقشه‌ها از عبارت فارسی، احادیث، روایات، مضامین خاص، آیات قرآنی و یا اشعار استفاده می‌کنند.

طرح حاشیه فرش قابی‌بندی

این حاشیه با اسلیمی‌های پهن گل‌داری طراحی میشود که در یک قاب با گل‌های شاه عباسی قرار گرفته اند. شکل‌های ساده‌ای از گل‌های گرد و برگ‌ها در داخل این اسلیمی‌های نیمه شکسته نیز دیده می‌شود.

طرح حاشیه فرش قابی

در طرح حاشیه فرش قابی از قاب‌های منتظم هندسی کوچک و بزرگ همانند گره‌های هندسی استفاده می‌شود. عناصر گردان و یا شکسته در تزئینات داخل این قاب‌های هندسی نیز به کار می‌رود و با انواع طرح‌ها تطبیق‌ می‌شود. حاشیه قابی را می‌توان در طرح‌های لچک ترنج، افشان و محرابی مشاهده کرد.

طرح حاشیه فرش سینوسی

شکل منحنی سینوسی در این حاشیه دیده می‌شود که نقش آن در انواع حاشیه فرش ایرانی یکسان است، هرچند رنگ‌های متفاوتی دارد.

طرح حاشیه فرش جانوری

این حاشیه در قالیچه‌های شکارگاه و در بعضی از قالی‌های لچک ترنج و افشان با عناصری مانند، شیر، پلنگ، گرگ، روباه، آهو، گوزن، خرگوش و پرندگان طراحی میشود. این اشکال در حالت گوناگون مانند، نبرد و یا جست‌و‌خیز نشان داده می‌شوند.

طرح حاشیه فرش شاه عباسی

کل حاشیه شاه عباسی با گل‌های شاه عباسی، الله عباسی و پروانه‌ای به تعداد زیاد طراحی می‌شود‌. در طرح حاشیه فرش شاه عباسی همچنین عناصر مانند اسلیمی‌های پیچان و انواع حیوانات و پرندگان نیز به کار می‌رود.

طرح حاشیه قالی ایلی

 حاشیه ایلی با نگاره‌ی حاشیه‌ی بزرگ شناخته می‌شود که به چای‌دانی نی شهرت دارند‌. برای طرح حاشیه از  گل و برگ‌هایی ویژه، طرح ماهی درهم و اسلیمی‌های شاخه شکسته استفاده می‌شود و همه‌ی نگاره‌ها نیز خطوطی شکسته دارند.

طرح حاشیه قالی ترکمنی

حاشیه ترکمنی با اشکال هندسی بیشتر طراحی ویژه‌ای دارد. صورت نگاره‌ها لوزی و هشت ضلعی‌هایی تکراری، از مشخصه‌های شاخص این حاشیه است.

کلام آخر

انواع مختلفی طرح و نقشه فرش وجود دارد اما اون چیزی که باعث توجه و تمرکز افراد به طرح و نقشه میانی فرش می شود، حاشیه فرش است. حاشیه فرش با اینکه کم ترین توجه بهش می شود اما در زیبایی خانه ما و دکوراسیون خانه ما خیلی تاثیرگزار است و بیشترین تاثیر را در دیده شدن طرح میانی فرش دارد. پس در هنگام خرید فرش به حاشیه فرش توجه ویژه ای داشته باشید.