بید زدگی در فرش و روش حل آن

در این مقاله از بازار مبلمان و فرش شاکر ، به بررسی بید زدگی در فرش و روش حل آن خواهیم پرداخت.

بید خوردگی فرش دستباف یکی از مهمترین و شایع ترین آسیب های فرش های دستی به شمار میرود که بدلیل عدم بی توجهی صاحبان این فرش ها، سالانه فرش های دستباف زیادی دچار بیدخوردگی میشوند که متاسفانه  به علت همین معضل بیدفرش بعضی از فرش های دستباف دیگر قابل ترمیم نیستند و هیچ ارزش و کارایی نخواهند داشت. در این مقاله روش هایی برای شما بیان خواهیم کرد تا از شر بید خلاص شوید. با شهر فرش شاکر همراه باشید.

بید زدگی در فرش و روش حل آن

بیدزدگی فرش دستباف را می توان به عنوان یکی از رایج ترین مشکلات نگهداری معرفی کرد که باعث می شود بسیاری از ما فرش های با ارزش خود را از دست بدهیم. بید زدن فرش بسیار رایج است، بنابراین توصیه می کنیم قبل از اینکه فرش شما دچار بید زدگی شود از آسیب دیدن آن جلوگیری کنید.

بيد چیست؟

حشره بید، پروانه ی کوچکی است به رنگ زرد که طول آن بین 9 تا 12 میلی متر است. پروانه های ماده در طول 2 تا 3 هفته از عمر خود حدود 100 تخم در میان الیاف های که شرایط مساعدی برای رشد تخم ها دارند، می گذارند. بید می تواند با تخم گذاری به منسوجات مختلف از جمله: فرش، لباس، مبلمان ، تشک و … آسیب وارد کند.

بید زدگی در همه فرش ها رخ می دهد؟

بید برای رشد علاوه بر شرایط محیطی مطلوب مانند: تاریکی، رطوبت ،گرد و غبار نیازمند یک منبع غذایی است و این غذا را از پروتئین موجود در الیاف طبیعی مانند: چرم ،پنبه ،پشم، خز، ابریشم و…تامین می کند. به همین دلیل بیدزدگی اصولا در منسوجات طبیعی و فرش های دست بافت پشمی و ابریشمی رخ می دهد. شاید جالب باشد بدانید هر چه الیاف بهتر باشد و پشم کیفیت بیشتری داشته باشد؛ بیشتر در معرض بید فرش قرار دارد.

چگونه بید فرش را تشخیص دهیم؟

جالب است بدانید هر یک حشره بید در طول 4 نسل حدود یک سال، قادر است 42 کیلوگرم پشم را نابود کند. البته میزان تخریب و آلودگی بیدها با توجه به کیفیت پشم، نور ورودی به محیط و نوع بید متفاوت است.

هرگاه در سطح فرش یا لباس حفره ای مشاهده کردید یا متوجه شدید بخشی از فرش و لباس نازک شده است، سریعاً باید سطح بیدزدگی را بررسی کنید.

برای تشخیص بید فرش باید بید را روی فرش شناسایی کنید. زیرا تشخیص بید از روی پروانه ی بید مشکل است و ممکن است با پروانه های دیگر اشتباه گرفته شود اما به صورت کلی می توان گفت پروانه ی بید باریکتر از پروانه های دیگر است. راحتترین روش تشخیص بید ، لاروها هستند. زیرا قابل مشاهده تر هستند.

راه مبارزه با بید فرش چیست؟

مهم ترین نکته برای رفع بیدزدگی و توقف آسیب بید به فرش باید توجه به رفع همزمان پروانه، تخم و لارو بید کنیم. زیرا وجود هریک به تنهایی کافی است تا چرخه ی زندگی بید ادامه یابد و فرش را نابود سازد. روش های متداول برای مبارزه با بیدزدگی عبارتند از:

مسموم کردن محیط زیست بید فرش:

این روش یکی از قدیمی ترین و متداول ترین روش های مبارزه با بید است. در این روش، مواد شیمیایی چون نفتالین و کافور در لا به لای فرش رول شده قرار می دهند. گاز متصاعد از این مواد باعث می شود تا محیط برای رشد بید مسموم شود یا به عبارتی بید توانایی رشد در محیط را نداشته باشد.

متوقف کردن چرخه ی زندگی بید فرش با روش سرد کردن:

در این روش فرش خز یا کالای پشمی را در دمای سرد (-8 تا -10 درجه ) نگهداری می کنند. البته با سرد کردن ذمای محیط بید از بین نمی رود و فقط به خواب فرو می رود. یعنی اگر مجدد در محیط گرم قرار بگیرد، بید شروع به فعالیت می کند. اگر فرایند سرد کردن و سپس گرم کردن را چند بار تکرار کنیم، می توانیم لارو بید را از بین ببریم. در آمریکا از روش سرد کردن برای نگه داری خز و چرم استفاده می کنند تا زمان طولانی بدون آسیب باقی بماند.

مسموم کردن خود بید فرش از طریق سم:

در این روش با استفاده از یکی از ترکیبات شیمیایی ارزان قیمت به نام دی فنیل متان، پشم ضد بید می شود. با این روش هم لارو و هم بید از بین می روند اما با این وجود دو نقص اساسی برای استفاده نکردن از این روش وجود دارد. نقص اول نداشتن ثبات در برابر شست و شو است، یعنی پس از شست و شو اثر ضدبید آن کاملا از بین می رود. نقص دوم ممنوعیت استفاده از این ماده در طبیعت به علت تجزیه ناپذیر بودن است.

غیرخوراکی کردن پشم برای بید فرش:

لارو بید برای رشد با شکستن پیوندهای بین پروتئین موجود در پشم تغذیه می کند و پیوندهای پروتئینی را می شکنند. در این روش ما خود این پیوندها را می شکنیم و با استفاده از ترکیباتی مانند فرم الدئید، دوباره ایجاد پیوند می کنیم. با این تفاوت که اینبار پشم برای بید غیرماُکول (غیرقابل خوراکی) برای بید می شود.

همچنین می‌توان به استفاده از انواع راه‎های از بین بردن گرد و غبار فرش یا تغییر گاه وبیگاه دکوراسیون داخلی و چیدمان وسایل سنگین بر روی فرش به منظور افزایش تابش نور آفتاب به نقاط مختلف فرش و همچنین کاهش میزان رطوبت نیز اشاره کرد.

داروی ضد بید فرش

یکی از پرکاربردترین داروی ضد بید فرش نفتالین است که به صورت گلوله و یا قرص یافت می شود. این مواد از دسته هیدروکربن های آروماتیک هستند که حالت جامد و سفید رنگ دارند. نفتالین به سرعت تصعید می شود و بخار آتش زا ایجاد می کند.

این مواد از لحاظ زیست محیطی ماده سمی و خطرناکی محسوب می شود چرا که باعث آسیب به پوست انسان، ایست تنفسی و آسیب به کبد، کلیه، چشم و روده می شود. در گذشته برای رفع بید فرش بسیار استفاده می شد ولی امروزه به خاطر این خطرات کمتر استفاده می شود.

در صورت نیاز اگر می خواهید از نفتالین استفاده کنید و ترجیح می دهید اثرگذاری آن بیشتر باشد باید به صورت پودر شده به کار بگیرید که در این شرایط خاصیت ضد بیدی بهتری دارد.
برای جلوگیری از آسیب های نفتالین باید نکات ایمنی را رعایت کنید که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

• به هنگام کار با نفتالین حتما از دستکش های ضخیم استفاده کنید.
• بوی نفتالین بسیار خطرناک است حتما هنگام استفاده از آن ماسک فیلتر دار بزنید.
•  فرش نفتالین زده را در فضایی خارج از محل رفت و آمدتان مثلا انباری قرار دهید.

محلول های ضد بید

یکی دیگر از روش های بسیار مؤثر جهت نابودی بید فرش استفاده از ضدعفونی کننده و محلول های ضد بید است. این محلول ها باید به صورت بخار به سرتاسر فرش اسپری شوند تا بهترین نتیجه حاصل شود.

پیرتروئید:

یکی از سم های مخصوص برای از بین بردن بید فرش است. این سم از گیاهان به خصوصی به دست می آید که هیچ ضرری برای انسان ندارد. در حالت کلی بهترین سم و داروی ضد بید فرش ماده ای است که خطرات زیست محیطی نداشته باشد و سلامت انسان ها را تهدید نکند.

برطرف کردن بیدزدگی فرش با دارو در قالیشویی

بهترین راه حل جهت رفع بیدزدگی فرش کمک گرفتن از قالیشویی معتبر و کار بلد است. از آنجایی که استفاده از داروی ضد بید فرش برای نابودی آن ها از هر روش دیگری مؤثرتر است و این داروها معمولا برای سلامت افراد مضر هستند بنابراین بهتر آن است که از قالیشویی برای این منظور بهره گرفت.

قالیشویی ها با دانش فنی و تجربه بالایی که در این زمینه دارند از بهترین داروها برای رفع بید استفاده می کنند به گونه ای که هیچ آسیبی به بافت فرش وارد نشود. این مراکز ابتدا با استفاده از این داروهای مخصوص اقدام به بیدزدایی می کنند و سپس به طرز مطلوبی اقدام به رفو و ترمیم فرش بید خورده می کنند.

روش های رفع بید زدگی فرش در خانه

یشگیری بهتر از درمان است! به کار بردن روش‌ های جلوگیری از ایجاد بید فرش در خانه حتی از بهترین و موثرترین روش‎های از بین بردن بید فرش نیز می‎تواند کارآمدتر باشد؛ در واقع با جلوگیری از ایجاد بید فرش می‎توان هم در هزینه ها و هم در زمان صرفه‌جویی نمود. در واقع از موثرترین روش‏ها برای جلوگیری از وجود این حشرات، برهم زدن شرایطی است که آن‎ها برای بقا به آن نیاز دارند؛ به عنوان مثال، کاهش رطوبت منزل یا کاهش چشمگیر دمای خانه برای مدتی کوتاه هم می‎تواند به شدت کاربردی باشد.

همچنین از دیگر راه‎های موثر به منظور جلوگیری از ایجاد بید فرش نیز می‎توان به استفاده از جاروبرقی به طور پیوسته و برهم زدن سیر رشد و تکثیر این موجودات نام برد؛ البته که یکی از عادات مورد علاقه‎ی ما انسان‎ها برای این حشرات هم تا کردن قسمت‎هایی از فرش و یا قراردادن اجسام سنگین روی فرش‎هایمان است که با پرهیز از این حرکات، می‎توان به طرز چشمگیری از ایجاد آن‎ها خودداری کرد.

نحوه ترمیم بید خوردگی فرش های دستبافت

نحوه ترمیم بیدخوردگی فرش های دستبافت صد در صد باید توسط رفوگر متخصص این کار انجام شود و به هیچ عنوان ترمیم آن توسط یک فرد معمولی که دراین زمینه هیچ تخصصی ندارد امکان پذیر نیست.

ترمیم بید خوردگی فرش دستباف:

ابتدا رفوگر تمام فرش را از پشت و همچنین از رو به صورت کامل برسی میکند: هدف از این کار این است که بتواند تمامی قسمت هایی که بیدخوردگی رخ داده را مشخص کند.

بعد از اینکه رفوگر تمام قسمت های بیدخورده را مشخص کرد به وسیله ابزار مخصوص شروع به ترمیم آن نواحی میکند. که معوملا ترمیم فرش بیدخورده یا از پشت فرش و یا از قسمت رویی فرش انجام میشود.

پرداخت زنی: بعد از اتمام کار فرد متخصص  از قسمت رویی فرش شروع به پرداخت قسمت های ترمیم شده میکند. فرش به صورت کامل ترمیم شده طوری که انگار این فرش دستباف، دچارهیچ گونه بیدخوردگی نشده است.

کلام آخر

گفتیم که بید می تواند از همه ی الیاف طبیعی دارای پروتئین تغذیه کند و هرچه کیفیت پشم استفاده شده در الیاف مرغوب تر باشد احتمال بیدزدگی بالا می رود. در این مقاله از شهر فرش شاکر دلایل بید زدگی فرش ها و همینطور راه حل این موضوع را برای شما عزیزان بیان کردیم. امیدواریم از این مقاله استفاده لازم را کرده باشید.